Σώσαμε τις τράπεζες, αλλά από την πείνα ποιος θα μας σώσει;

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εν μέσω της χειρότερης οικονομικής κρίσης των τελευταίων 80 χρόνων, αποφάσισαν να στηρίξουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα και ζητάνε μεγαλύτερη βοήθεια προς τις βιομηχανίες. Την ίδια στιγμή σε διατροφικό αδιέξοδο κινδυνεύουν να οδηγηθούν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το φαινόμενο του θερμοκηπίου οδηγεί σταδιακά σε ερημοποίηση ολόκληρων περιοχών, με αποτέλεσμα να μειώνονται οι καλλιεργήσιμες γεωργικές εκτάσεις και τα αποθέματα τροφών.
Η τροφή είναι κάτι παραπάνω από ένα προϊόν. Είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Ποιός θα την παράγει; Αυτήν την απάντηση πρέπει να αναζητούν οι πολιτικές των κυβερνήσεων, των διεθνών οργανισμών και της βιομηχανίας. Οι Ευρωπαίοι «δείχνουν» τον τρίτο κόσμο, αλλά με τι μέσα θα μπορέσουν τα εξαθλιωμένα κράτη, που συχνά είναι «βουτηγμένα» στη κυβερνητική διαφθορά, να καλλιεργήσουν και να θρέψουν τους πολίτες του ανεπτυγμένου κόσμου; Μάλιστα, όπως εκτιμούν οι ειδικοί, υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 500.000.000 άνθρωποι, κυρίως από χώρες της Ασίας και της Αφρικής, θα αναγκαστούν να μεταναστεύσουν σε άλλες περιοχές, ώστε να μπορέσουν να εξασφαλίσουν νερό και τροφή. Πέραν του ευχολογίου και των υποσχέσεων που δόθηκαν το 1996 στη Ρώμη, στη Συνδιάσκεψη για τη Διατροφή, η αληθινή πρόοδος θα συντελεστεί όταν οι φτωχοί του πλανήτη θα είναι ικανοί να θρέψουν τους εαυτούς τους. Ο Διεθνής Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) συσχετίζει της διατροφικές διαταραχές με τις κλιματικές αλλαγές. Σήμερα ο υποσιτισμός απειλεί περίπου 850 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, ενώ περίπου 40 εκατομμύρια πεθαίνουν κάθε χρόνο από την πείνα. Ο υποσιτισμός ορίζεται ως έλλειψη τροφίμων, αλλά και ως έλλειψη βασικών θρεπτικών συστατικών, που θέτουν άμεσα σε κίνδυνο την υγεία και την ανθρώπινη ζωή. Υπολογίζεται ότι 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από χρόνια έλλειψη θρεπτικών ουσιών, ενώ για το 55% των παιδικών θανάτων στον αναπτυσσόμενο κόσμο ευθύνεται η χαμηλής θρεπτικής αξίας διατροφή. Σύμφωνα με τη UNICEF, οι κλιματικές αλλαγές και η αύξηση της χρήσης των βιοκαυσίμων επιδρούν στην ποσότητα, τις τιμές και την ποιότητα των τροφίμων και κατ' επέκταση στη ζωή όλων των κατοίκων του πλανήτη και ιδιαίτερα των 862 εκατομμυρίων υποσιτιζόμενων ανθρώπων. Όπως τονίζουν οι ειδικοί επιστήμονες, οι κλιματικές αλλαγές που συντελούνται στον πλανήτη έχουν αντίκτυπο, έμμεσο ή άμεσο, σε κάθε πλευρά της ανθρώπινης ζωής. Πουθενά όμως, η επίδραση αυτή δεν διαγράφεται τόσο δραματικά όσο στον τομέα της διατροφής. Πλημμύρες και ξηρασίες καταστρέφουν τις σοδιές. Οι αλλαγές στην στάθμη και τη θερμοκρασία της θάλασσας επηρεάζουν άμεσα την αλιεία και απειλούν αγροτικές περιοχές αναγκάζοντας τους πληθυσμούς τους σε αστικοποίηση. Κατ' αυτόν τον τρόπο επηρεάζεται η ποιότητα των τροφίμων σε ολόκληρο τον πλανήτη. Παράλληλα, οι ελλείψεις τροφίμων, αλλά και η χρησιμοποίησή τους ως βιοκαύσιμα, ανεβάζουν της τιμές τους επηρεάζοντας σημαντικά και την διατροφή των αστικών πληθυσμών. Καθώς οι πρώτες ύλες γίνονται όλο και πιο ακριβές, οι πολίτες στην πλειονότητά τους στρέφονται σε φτηνότερα, και συνήθως χαμηλότερης ποιότητας και διατροφικής αξίας, τρόφιμα. Η στροφή αυτή έχει άμεση συνέπεια στην υγεία τους. Ο περιορισμός των κλιματικών αλλαγών και των επιπτώσεών τους στη διατροφή δεν είναι εύκολη υπόθεση.