Τοξικά φύκια είναι η αιτία που σκοτώθηκαν δεκάδες εκατομμύρια ψάρια στο Μαλιακό

Τοξικά φύκια-φονιάδες είναι η αιτία που σκοτώθηκαν δεκάδες εκατομμύρια ψάρια στο Μαλιακό κόλπο και έχουν γεμίσει οι παραλίες με τα νεκρά κουφάρια τους. Τα μικροφύκια του γένους Chattonella ανιχνεύτηκαν από τους επιστήμονες του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) ως υπεύθυνα για τους μαζικούς θανάτους στα ψάρια, κάτι το οποίο ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την Ελλάδα είναι πρωτόγνωρο.
Για περισσότερες από 50 ημέρες το φαινόμενο είναι σε έξαρση, ενώ οι δικαιολογίες που δίνονταν στη δημοσιότητα από τη νομαρχία για έλλειψη οξυγόνου και για όγκο από φερτές ύλες του ποταμού Σπερχειού πλέον κατέρρευσαν. Την ίδια στιγμή, συνεργεία που έχουν μισθωθεί από τη νομαρχία μαζεύουν τα νεκρά ψάρια από τις παραλίες στο πέταλο του Μαλιακού. «Πρόκειται για ένα είδος που δεν μας ήρθε από άλλες περιοχές. Υπήρχε στη χώρα μας», υπογραμμίζει ο βιολόγος ερευνητής, Κώστας Κουκάρας, που ήταν ο πρώτος σύμφωνα με τη βιβλιογραφία που το εντόπισε στη χώρα μας σε ιχθυοτροφείο στη Λάρισα. Όπως ο ίδιος υποστηρίζει, «πρέπει να υπάρχουν οι απαραίτητες συνθήκες στη φυτοπλαγκτονική μάζα για να αναπτυχθεί. Στην προκειμένη περίπτωση ίσως να διαμορφώθηκαν σε αυτή την περιοχή αυτές οι συνθήκες που είναι απαιτούμενες».

Στην ίδια κατεύθυνση συγκλίνουν και οι επιστήμονες από το ΕΛΚΕΘΕ που το εντόπισαν ύστερα από αναλυτικούς ελέγχους σε ημιθανή ψάρια. Όπως μάλιστα οι ίδιοι επισημαίνουν σε έκθεσή τους, «σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία τα είδη του γένους chattonella ευθύνονται για μαζικούς θανάτους ψαριών». Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, τα συγκεκριμένα μικροφύκια έχουν τη δυνατότητα για κάποια περίοδο που διαρκεί από 1 έως 6 μήνες ανάλογα με τις συνθήκες να παράγουν διάφορες κατηγορίες ιχθυοτοξίνες και νευροτοξίνες οι οποίες δρουν κυρίως στα βράχια των ψαριών προκαλώντας σημαντικές βλάβες.

«Με τον τρόπο αυτό δικαιολογείται ως γεγονός ότι είχαμε μαζικούς θανάτους ψαριών οι οποίοι έδειχναν ότι κυριολεκτικά τα ψάρια δεν μπορούσαν να αναπνεύσουν το οξυγόνο», εξηγεί ο διευθυντής Αλιείας της Νομαρχίας Φθιώτιδας, Δημήτρης Ρίζος, που μιλά για ένα πρωτόγνωρο γεγονός στον ελλαδικό χώρο κρίνοντας την έκταση και την ένταση του φαινομένου. Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, το συγκεκριμένο είδος εντάσσεται στα τοξικά φύκια τα οποία καταστρέφουν το θαλάσσιο οικοσύστημα όταν βρουν πρόσφορες συνθήκες και σε ειδικές περιπτώσεις λόγω του όγκου από τις νευροτοξίνες υπάρχει δυνατότητα να επιδράσουν ακόμη και στον ανθρώπινο οργανισμό, δυσκολεύοντας την αναπνοή όχι μόνο στους λουόμενους και σε αυτούς που κολυμπούν στη θάλασσα αλλά και σε αυτούς που βρίσκονται στις παραλίες.

Καθησυχαστικοί όμως είναι οι επιστήμονες για το συγκεκριμένο είδος. «Αν μπορούσαμε να πούμε ότι υπάρχει κάτι θετικό, θα λέγαμε ότι το Chattonella δεν περνά στην τροφική αλυσίδα αλλά παραμένει στους μαζικούς θανάτους των ψαριών», υπογραμμίζει ο εξειδικευμένος βιολόγος, Κώστας Κουκάρας, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν καταναλώνονται τα ψόφια ψάρια. «Τα εν λόγω μικροφύκη δεν ενοχοποιούν οι διατροφικές δηλητηριάσεις στον άνθρωπο και ως εκ τούτου η παρουσία τους δεν αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία», υπογραμμίζει σε έκθεσή του που έστειλε ήδη στη Νομαρχία Φθιώτιδας ο αναπληρωτής καθηγητής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Γιώργος Νικολαΐδης.