«Στην σύλληψη της Μπραζίλια ,και σχεδόν σε όλα τα projects του Niemeyer ,υπάρχει μια δυναμική αποτύπωση των κωδίκων ,που επιμετρά την γη και τον ουρανό. Είμαι πάντα εντυπωσιασμένος από τους Ελληνικούς Ναούς ,από αυτήν την επιθυμία να διαχειριστεί ως ίσα τον ορίζοντα, το υψόμετρο , τον αέρα και τον άνεμο. Πάνω από όλα ο Παρθενώνας του οποίου η προσαρμογή στο τοπίο , η γήινη ακρίβεια του , πραγματικά κόβει την ανάσα. Ο Niemeyer είναι σαν «Έλληνας» κομμουνιστής .Σαν τον Πλάτωνα .»
«Τι είναι κομμουνισμός; Το πολιτικό όνομα του προτάγματος ισότητας στις αλήθειες»
Alain Badiou “Logic of Words” p 536, 537
Δεν υπάρχει πιο ριζοσπάστης πολιτικός φιλόσοφος σήμερα εντός αριστεράς όσο ο Α.Badiou. Κινείται σε αυτό που συμβατικά θα χαρτογραφούσαμε ως «άκρα αριστερά» , αλλά θεμελιώνει την δράση του σε μια συγκλονιστική «ιδεαλιστική» διάσταση, πρωτοποριακή ευρηματική, δημιουργική. Η κριτική του για την πιο «συμβατική» αριστερά είναι θεμελιακή. Ωστόσο αν τον κοιτάξουμε προσεκτικά και μακριά από προκαταλήψεις, και κυρίως εκτός ενός Μπαντουισμού , μας ανοίγει διαδρόμους και όψεις πολύ ενδιαφέρουσες. Θα επανέλθουμε στο θέμα σύντομα.
Στο απόσπασμα που παρέθεσα ,με κατηγορηματική σαφήνεια εγκωμιάζει τον αρχιτέκτονα Niemeyer ως τον ιδεότυπο του κομμουνιστή, όχι μόνο γιατί ο Niemeyer ήταν ένας ακτιβιστής της αριστεράς με δράση και εξορίες , αλλά όλη η αρχιτεκτονική του , την οποία είχε την ευτυχία να δει υλοποιούμενη σε παγκόσμια κλίμακα, εδράζεται στα προτάγματα της ισότητας. Συνέβαλε σε ένα αρχιτεκτονικό «κομμουνισμό»....Δεν αντέχω στον πειρασμό να σημειώσω πως ο ΑΒ εγκωμιάζει σε όλο του το έργο , πολυδαίδαλες προσωπικότητες όπως τον Απόστολο Παύλο, τον ιδρυτή της σειριακής μουσικής Schonberg, τον Niemeyer , τους μαθηματικούς Cohen ,Cantor, Grothendieck κλπ
Υπάρχουν λοιπόν πεδία ζωής ,όπως είναι η τέχνη η επιστήμη όπου και εκεί διακυβεύονται ζητήματα ισότητας, εφαρμογής προταγμάτων «κομμουνισμού». Προφανώς η πολιτική δεν καθορίζει τα πάντα στην κοινωνική ροή, ακόμα και για ένα ριζοσπάστη αριστερό όπως ο ΑΒ.
Σε μια ερεθιστική του ανάρτηση ο εργατικός Αντώνης του Radical Desire , κάνει μια γνωμάτευση ως εξής
Η μόνη αριστερά που υπάρχει είναι αυτή των εγκαταλειμμένων σε ένα αγώνα χωρίς διέξοδο στην επίσημη πολιτική: μια χούφτα διανοουμένων και οικονομολόγων που διαφύλαξαν μια κάποια ακεραιότητα με προσωπική προσπάθεια, μια χούφτα ιστολόγων και αρθρογράφων που εμμένουν στην χωρίς φκιασίδια ανάγνωση της πραγματικότητας, μια χούφτα παλιών αγωνιστών που δεν διαφθάρηκαν και δεν αλλαξοπίστησαν, χούφτες που προσπαθούν απεγνωσμένα να συγκροτηθούν σε κάτι ελλείψει ηγεσίας, ελλείψει πολιτικής και κομματικής βάσης οργάνωσης, ελλείψει, τελικά, ορίζοντα του μέλλοντος. Και από την άλλη, άγνωστος, ακατανόητος, αινιγματικός και σιωπηλός, ο "λαός" ως μεγάλο Άλλο απέναντι στον ίδιο του τον εαυτό.
Η γνωμάτευση αυτή ακολουθεί μια κλασσική γραμμή , που προέρχεται από την πρόσληψη μιας μονοδιάστατης , αληθινής, συνεπούς αριστεράς η οποία διασώζεται ανάμεσα σε ένα πλήθος από αριστερές παραδρομές, υποχωρήσεις ,αναθεωρήσεις κλπ. Στο σχήμα αυτό υπάρχει ένα επίδικο αυτό της «ορθής» αριστεράς , και το οποίο επίκειται να λυθεί εντός αριστεράς μέσω των κλασσικών πολιτικών αντιμαχιών.
-Σε κοινωνίες όπου το 50 % του πλούτου παράγεται εμμέσως ή αμέσως από το κράτος, και το 30 % των μισθωτών απασχολούνται από το Δημόσιο, είναι δυνατόν η αριστερά να αδιαφορεί για τα τεκταινόμενα εντός θεσμών;
-Σε κοινωνίες όπου η πραγματική ανεργία είναι 20 % τουλάχιστον, ο λειτουργικός αναλφαβητισμός επικρατεί, η οργανική φτώχεια αφορά το 25 % του πληθυσμού είναι δυνατόν η αριστερά να μην έχει στη ατζέντα της την έννοια μιας κοινωνικής εξέγερσης;
Τα ερωτήματα είναι παράλληλα, ενεργά και τελικά δίνουν δυο παράλληλες απαντήσεις ,εξ ίσου ισχυρές
Ας είμαστε ειλικρινείς
Οι τελευταίες κεντρόφυγες τάσεις εντός αριστεράς είναι γνήσια ιδεολογικές, είναι με «αληθινές». Γιατί δεν αποκρίνονται σε διαφορετικές απαντήσεις του ίδιου ερωτήματος, αλλά σε διαφορετικά ερωτήματα.
Η αριστερά του 19 αιώνα, κυριαρχήθηκε από ένα ερώτημα «Τι να κάνουμε;», αλλά η αριστερά του 21 αιώνα έχει πολλαπλά ερωτήματα να απαντήσει ιδίως μετά την εμπειρία του υπαρκτού
Είναι φανερό ότι όσο αριστερά είναι η νικηφόρα απεργία στην Vodafone, είναι και η κατάκτηση ενός δήμου με βάση ένα πρόγραμμα αλλαγών.Όσο αριστερός είναι ο συνδικαλιστής του νικηφόρου αγώνα, που επιστρατεύει πολιτικότητα, αγωνιστικότητα, αφοσίωση ,άλλο τόσο μπορεί να είναι και ο πετυχημένος δήμαρχος της αριστεράς, που όμως επιστρατεύει την τεχνολογία μιας διοίκησης, ένα αριστερό management, μια ικανότητα έμπνευσης.
Είναι σαφές ότι εντός αριστεράς δεν υπάρχει «βασιλική οδός». Ο μεταρρυθμισμός της ΔΑ φλερτάρει με τον Ανδρουλακισμό, αλλά και η εξέγερση της Ανταρσύα (για να πάρουμε δυο οριακά σημεία) φλερτάρει με το τηλεοπτικό υπερθέαμα. Αλλά και αντιστρόφως μια εξεγερσιακή δυναμική τελικά ωφελεί τις μεταρρυθμίσεις όσο και ένας δημοκρατικά ενισχυμένος θεσμός γονιμοποιεί την συνειδησιακή αλλαγή.
Ας θυμηθούμε τον Badiou.
Ο Niemeyer είναι ο «Έλληνας» Κομμουνιστής γιατί εκτός από αριστερός πολίτης είναι και αριστερός αρχιτέκτονας. Και αριστερός αρχιτέκτονας σημαίνει μπλέχτηκε με την «λάντζα» της αρχιτεκτονικής εντός καπιταλισμού, εντός θεσμών, εντός της οικονομίας ακροβατώντας μέσα και έξω από τους θεσμούς.
Συμπεραίνω λοιπόν ότι μάλλον πρέπει να υιοθετήσουμε πολλαπλά κριτήρια για την αριστερά
Μήπως τελικά η μεταρρυθμιστική αριστερά πρέπει να κριθεί με το τι μεταρρυθμίσεις πετυχαίνει ,και η εξεγερσιακή αριστερά με το τί εξεγέρσεις τροφοδοτεί;
Δεν είναι άδικο για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ να κριθεί για την απουσία αριστερών πολιτικών και πρακτικών σε προνομιακούς για την αριστερά χώρους πχ αυτοδιοίκηση , πανεπιστήμια κλπ, και εξίσου τρελό να κρίνουμε την ΔΑ γιατί δεν είναι δημιουργική σε εξεγερσιακές πρωτοβουλίες
Ο συνοδοιπόρος ανθρωπιστής ειρηνιστής Λαμπράκης ,δεν ξεκίνησε ως ακτιβιστής εμπνευσμένος από τον liberal Russell για να σηματοδοτήσει μια γενιά δημοκρατικής αριστερής αλλαγής; Επομένως από ένα αυθεντικό ήπιο ρεφορμιστικό πασιφιστικό αίτημα δεν πυροδοτήθηκε κάτι πιο ριζοσπαστικό;
Τελικά μήπως πρέπει να είμαστε κριτικοί προς τις εκφράσεις της αριστεράς σε σχέση προς τα μερικά πρόταγματα για τα οποία αυτοδεσμεύονται;
Τελικά μήπως η αναζήτηση της ενιαίας, ορθής, αμόλυντης και τέλειας αριστεράς δεν είναι παρά ένα ανακουφιστικό παράπονο, που απλώς μετατοπίζει τον πόνο;
Αναδημοσίευση: http://leftliberalsynthesis.blogspot.com/2010/09/blog-post_13.html
«Τι είναι κομμουνισμός; Το πολιτικό όνομα του προτάγματος ισότητας στις αλήθειες»
Alain Badiou “Logic of Words” p 536, 537
Δεν υπάρχει πιο ριζοσπάστης πολιτικός φιλόσοφος σήμερα εντός αριστεράς όσο ο Α.Badiou. Κινείται σε αυτό που συμβατικά θα χαρτογραφούσαμε ως «άκρα αριστερά» , αλλά θεμελιώνει την δράση του σε μια συγκλονιστική «ιδεαλιστική» διάσταση, πρωτοποριακή ευρηματική, δημιουργική. Η κριτική του για την πιο «συμβατική» αριστερά είναι θεμελιακή. Ωστόσο αν τον κοιτάξουμε προσεκτικά και μακριά από προκαταλήψεις, και κυρίως εκτός ενός Μπαντουισμού , μας ανοίγει διαδρόμους και όψεις πολύ ενδιαφέρουσες. Θα επανέλθουμε στο θέμα σύντομα.
Στο απόσπασμα που παρέθεσα ,με κατηγορηματική σαφήνεια εγκωμιάζει τον αρχιτέκτονα Niemeyer ως τον ιδεότυπο του κομμουνιστή, όχι μόνο γιατί ο Niemeyer ήταν ένας ακτιβιστής της αριστεράς με δράση και εξορίες , αλλά όλη η αρχιτεκτονική του , την οποία είχε την ευτυχία να δει υλοποιούμενη σε παγκόσμια κλίμακα, εδράζεται στα προτάγματα της ισότητας. Συνέβαλε σε ένα αρχιτεκτονικό «κομμουνισμό»....Δεν αντέχω στον πειρασμό να σημειώσω πως ο ΑΒ εγκωμιάζει σε όλο του το έργο , πολυδαίδαλες προσωπικότητες όπως τον Απόστολο Παύλο, τον ιδρυτή της σειριακής μουσικής Schonberg, τον Niemeyer , τους μαθηματικούς Cohen ,Cantor, Grothendieck κλπ
Υπάρχουν λοιπόν πεδία ζωής ,όπως είναι η τέχνη η επιστήμη όπου και εκεί διακυβεύονται ζητήματα ισότητας, εφαρμογής προταγμάτων «κομμουνισμού». Προφανώς η πολιτική δεν καθορίζει τα πάντα στην κοινωνική ροή, ακόμα και για ένα ριζοσπάστη αριστερό όπως ο ΑΒ.
Σε μια ερεθιστική του ανάρτηση ο εργατικός Αντώνης του Radical Desire , κάνει μια γνωμάτευση ως εξής
Η μόνη αριστερά που υπάρχει είναι αυτή των εγκαταλειμμένων σε ένα αγώνα χωρίς διέξοδο στην επίσημη πολιτική: μια χούφτα διανοουμένων και οικονομολόγων που διαφύλαξαν μια κάποια ακεραιότητα με προσωπική προσπάθεια, μια χούφτα ιστολόγων και αρθρογράφων που εμμένουν στην χωρίς φκιασίδια ανάγνωση της πραγματικότητας, μια χούφτα παλιών αγωνιστών που δεν διαφθάρηκαν και δεν αλλαξοπίστησαν, χούφτες που προσπαθούν απεγνωσμένα να συγκροτηθούν σε κάτι ελλείψει ηγεσίας, ελλείψει πολιτικής και κομματικής βάσης οργάνωσης, ελλείψει, τελικά, ορίζοντα του μέλλοντος. Και από την άλλη, άγνωστος, ακατανόητος, αινιγματικός και σιωπηλός, ο "λαός" ως μεγάλο Άλλο απέναντι στον ίδιο του τον εαυτό.
Η γνωμάτευση αυτή ακολουθεί μια κλασσική γραμμή , που προέρχεται από την πρόσληψη μιας μονοδιάστατης , αληθινής, συνεπούς αριστεράς η οποία διασώζεται ανάμεσα σε ένα πλήθος από αριστερές παραδρομές, υποχωρήσεις ,αναθεωρήσεις κλπ. Στο σχήμα αυτό υπάρχει ένα επίδικο αυτό της «ορθής» αριστεράς , και το οποίο επίκειται να λυθεί εντός αριστεράς μέσω των κλασσικών πολιτικών αντιμαχιών.
-Σε κοινωνίες όπου το 50 % του πλούτου παράγεται εμμέσως ή αμέσως από το κράτος, και το 30 % των μισθωτών απασχολούνται από το Δημόσιο, είναι δυνατόν η αριστερά να αδιαφορεί για τα τεκταινόμενα εντός θεσμών;
-Σε κοινωνίες όπου η πραγματική ανεργία είναι 20 % τουλάχιστον, ο λειτουργικός αναλφαβητισμός επικρατεί, η οργανική φτώχεια αφορά το 25 % του πληθυσμού είναι δυνατόν η αριστερά να μην έχει στη ατζέντα της την έννοια μιας κοινωνικής εξέγερσης;
Τα ερωτήματα είναι παράλληλα, ενεργά και τελικά δίνουν δυο παράλληλες απαντήσεις ,εξ ίσου ισχυρές
Ας είμαστε ειλικρινείς
Οι τελευταίες κεντρόφυγες τάσεις εντός αριστεράς είναι γνήσια ιδεολογικές, είναι με «αληθινές». Γιατί δεν αποκρίνονται σε διαφορετικές απαντήσεις του ίδιου ερωτήματος, αλλά σε διαφορετικά ερωτήματα.
Η αριστερά του 19 αιώνα, κυριαρχήθηκε από ένα ερώτημα «Τι να κάνουμε;», αλλά η αριστερά του 21 αιώνα έχει πολλαπλά ερωτήματα να απαντήσει ιδίως μετά την εμπειρία του υπαρκτού
Είναι φανερό ότι όσο αριστερά είναι η νικηφόρα απεργία στην Vodafone, είναι και η κατάκτηση ενός δήμου με βάση ένα πρόγραμμα αλλαγών.Όσο αριστερός είναι ο συνδικαλιστής του νικηφόρου αγώνα, που επιστρατεύει πολιτικότητα, αγωνιστικότητα, αφοσίωση ,άλλο τόσο μπορεί να είναι και ο πετυχημένος δήμαρχος της αριστεράς, που όμως επιστρατεύει την τεχνολογία μιας διοίκησης, ένα αριστερό management, μια ικανότητα έμπνευσης.
Είναι σαφές ότι εντός αριστεράς δεν υπάρχει «βασιλική οδός». Ο μεταρρυθμισμός της ΔΑ φλερτάρει με τον Ανδρουλακισμό, αλλά και η εξέγερση της Ανταρσύα (για να πάρουμε δυο οριακά σημεία) φλερτάρει με το τηλεοπτικό υπερθέαμα. Αλλά και αντιστρόφως μια εξεγερσιακή δυναμική τελικά ωφελεί τις μεταρρυθμίσεις όσο και ένας δημοκρατικά ενισχυμένος θεσμός γονιμοποιεί την συνειδησιακή αλλαγή.
Ας θυμηθούμε τον Badiou.
Ο Niemeyer είναι ο «Έλληνας» Κομμουνιστής γιατί εκτός από αριστερός πολίτης είναι και αριστερός αρχιτέκτονας. Και αριστερός αρχιτέκτονας σημαίνει μπλέχτηκε με την «λάντζα» της αρχιτεκτονικής εντός καπιταλισμού, εντός θεσμών, εντός της οικονομίας ακροβατώντας μέσα και έξω από τους θεσμούς.
Συμπεραίνω λοιπόν ότι μάλλον πρέπει να υιοθετήσουμε πολλαπλά κριτήρια για την αριστερά
Μήπως τελικά η μεταρρυθμιστική αριστερά πρέπει να κριθεί με το τι μεταρρυθμίσεις πετυχαίνει ,και η εξεγερσιακή αριστερά με το τί εξεγέρσεις τροφοδοτεί;
Δεν είναι άδικο για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ να κριθεί για την απουσία αριστερών πολιτικών και πρακτικών σε προνομιακούς για την αριστερά χώρους πχ αυτοδιοίκηση , πανεπιστήμια κλπ, και εξίσου τρελό να κρίνουμε την ΔΑ γιατί δεν είναι δημιουργική σε εξεγερσιακές πρωτοβουλίες
Ο συνοδοιπόρος ανθρωπιστής ειρηνιστής Λαμπράκης ,δεν ξεκίνησε ως ακτιβιστής εμπνευσμένος από τον liberal Russell για να σηματοδοτήσει μια γενιά δημοκρατικής αριστερής αλλαγής; Επομένως από ένα αυθεντικό ήπιο ρεφορμιστικό πασιφιστικό αίτημα δεν πυροδοτήθηκε κάτι πιο ριζοσπαστικό;
Τελικά μήπως πρέπει να είμαστε κριτικοί προς τις εκφράσεις της αριστεράς σε σχέση προς τα μερικά πρόταγματα για τα οποία αυτοδεσμεύονται;
Τελικά μήπως η αναζήτηση της ενιαίας, ορθής, αμόλυντης και τέλειας αριστεράς δεν είναι παρά ένα ανακουφιστικό παράπονο, που απλώς μετατοπίζει τον πόνο;
Αναδημοσίευση: http://leftliberalsynthesis.blogspot.com/2010/09/blog-post_13.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου