Γιατί τίθεται το ερώτημα αυτό τώρα;
Αυτή την εβδομάδα επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν να επικοινωνήσουν με ένα άτομο το οποίο βρισκόταν σε κατάσταση φυτού για πέντε χρόνια, μετά από τροχαίο ατύχημα. Χρησιμοποιώντας ένα σαρωτή εγκεφάλου διάβασαν τις σκέψεις του και να πάρουν απαντήσεις όπως ναι και όχι σε διάφορες ερωτήσεις. Συγκεκριμένα του ζήτησαν, στη περίπτωση που ήθελε να απαντήσει καταφατικά, να φανταστεί πως έπαιζε τένις και στην αντίθετη περίπτωση να φανταστεί πως περπατούσε μέσα στο σπίτι του. Με τη χαρτογράφηση των διαφόρων τμημάτων του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται σε κάθε περίπτωση, και με τη βοήθεια του σαρωτή οι επιστήμονες κατάφεραν να εγγράψουν με ακρίβεια τις απαντήσεις του.
Τι μας λέει το παραπάνω παράδειγμα για τον εγκέφαλο;
Ότι μπορεί ακόμη να λειτουργεί, να σκέφτεται και να αισθάνεται, ακόμη και όταν δεν υπάρχουν καθόλου εξωτερικές ενδείξεις συνείδησης. Προηγουμένως, ο μόνος τρόπος για να εντοπιστεί αν κάποιος είχε οποιοδήποτε βαθμό συνείδησης ήταν παρατηρώντας τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούσε σε ερεθίσματα αφής,οπτικά, ακουστικά, ή επιβλαβή ερεθίσματα. Αν δεν υπάρξει απάντηση τότε θεωρείται πως το άτομο βρίσκεται σε κατάσταση φυτού.... Οι ασθενείς σ’ αυτή την κατάσταση ναι μεν έχουν τα μάτια ανοιχτά, ακολουθούν κανονικό κύκλο ύπνου αλλά δεν παρουσιάζουν κανένα σημάδι επίγνωσης του περιβάλλοντος χώρου τους, βρίσκονται δηλαδή σε μια ενδιάμεση κατάσταση συνείδησης και απώλειας αισθήσεων. Στον συγκεκριμένο ασθενή, ο σαρωτής εγκεφάλου έδειξε πως καταλάβαινε ακόμη και αν εξωτερικά δεν φαινόταν έτσι.
Πως λειτουργεί αυτή η ανακάλυψη σε σχέση με την ήδη υπάρχουσα γνώση για τον εγκέφαλο;
Ο εγκέφαλος είναι το πιο περίπλοκο αλλά τουλάχιστον κατανοητό όργανο πάνω μας. Μπορούμε να ονομάσουμε τα διάφορα μέρη του, αλλά οι γνώσεις μας για αυτά και τον τρόπο λειτουργίας τους είναι υποτυπώδης Ωστόσο, είναι επίσης κρίσιμη για την θέση μας στον κόσμο. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι περίπου τρεις φορές μεγαλύτερος από τον εγκέφαλο των χιμπατζήδων για το μέγεθος του σώματος μας. Είναι αυτή η τεράστια ανάπτυξη του ανθρώπινου εγκεφάλου κατά τη διάρκεια των εκατομμυρίων χρόνων της εξελικτικής μας πορείας που μας διακρίνει από το υπόλοιπο ζωικό βασίλειο και καθορίζει τα μοναδικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου, όπως η γλώσσα, η συνείδηση και η δημιουργικότητα.
Τα τμήματα του εγκεφάλου έχουν διαφορετικές λειτουργίες;
Ναι. Όταν o εργαζόμενος στον σιδηρόδρομο Phineas Gage έκανε μια τρύπα στο μπροστινό μέρος του εγκεφάλου του, ενώ χρησιμοποιούσε εκρηκτική ύλη το 1848, ουσιαστικά βοήθησε στην περαιτέρω γνώση για τι συγκεκριμένο όργανο. Η έκρηξη είχε ως συνέπεια μια ράβδος να διαπεράσει το μάγουλο του και τη κορυφή του εγκεφάλου του προκαλώντας απώλεια όρασης από το αριστερό του μάτι αλλά όλως παραδόξως ελάχιστες άλλες βλάβες.. Ωστόσο, την προσωπικότητά του άλλαξε δραματικά και από ευσυνείδητος, ευγενικός και καλός άνθρωπος, έγινε αγενής, απερίσκεπτος και κοινωνικά ανεύθυνος. Εικάζεται πως βλάβες σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκουν το συναίσθημα και τη σκέψη μπορούν να επηρεάσουν την ηθική κρίση, και αποτέλεσε την πρώτη απόδειξη ότι το μετωπιαίος λοβός διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προσωπικότητα.
Μπορεί η λειτουργία του εγκεφάλου να επηρεαστεί από εξωγενείς παράγοντες;
Αυτή είναι μια κοινή πεποίθηση μεταξύ των ανθρώπων που πάσχουν από παράνοια που συνδέεται με ψυχική ασθένεια. Αυτό αληθεύει . Χρησιμοποιώντας μια τεχνική γνωστή και ως διακρανιακή μαγνητική διέγερση (TMS), είναι δυνατόν να αναισθητοποιηθεί προσωρινά ένα τμήμα του εγκεφάλου, για παράδειγμα, αυτό που ελέγχει την ομιλία, καθιστώντας το άτομο ανίκανο να πει οικείες λέξεις. Χρησιμοποιώντας ένα κουπί που τοποθετείται στο κεφάλι και επικεντρώνοντας την TMS στην περιοχή Broca του εγκεφάλου στο πίσω μέρος του αριστερού πρόσθιου λοβού, είναι δυνατόν να σταματήσει η ομιλία του στα μέσα της ροής. Έρευνες αναφέρουν ότι έχουν τη φράση «εκεί» στο κεφάλι τους, αλλά αδυνατούν να την εκφράσουν.
Η εγκεφαλική λειτουργία διαφοροποιείται σε διαφορετικά άτομα;
Ναι. Υπάρχει μια σαφής διαφορά στους εγκεφάλους των μουσικών που παίζουν από παρτιτούρα και εκείνους που αυτοσχεδιάζουν. Μελέτες απεικόνισης του εγκεφάλου έχουν δείξει ότι ο μετωπικής λοβός ενεργοποιείται όταν οι μουσικοί διαβάζουν τις σημειώσεις τους, αλλά απενεργοποιείται στον αυτοσχεδιασμό επιτρέποντας στις ιδέες να «ρέουν». Μελέτες του εγκεφάλου έθεσαν μια πιθανότητα να διαφαίνεται η προσωπικότητα από τη δραστηριότητα σε διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου. Στο πιο βάναυσο επίπεδο, ένα πρόσωπο με ένα «ευαίσθητο» εγκέφαλο - ένα σύστημα που παράγει περισσότερη δραστηριότητα ως αντίδραση σε πιο ήπια ερεθίσματα - είναι λιγότερο πιθανό να σχετιστούν με τις αισθήσεις –να παράγουν αδρεναλίνη σε σπορ σε σύγκριση με εκείνα τα πιο "ευαίσθητα" μυαλά, που χρειάζονται πολύ περισσότερη διέγερση για να παράγουν τα ίδια επίπεδα ενθουσιασμού.
Ο εγκέφαλος αναπτύσσεται στην παιδική ηλικία και την εφηβεία;
Ήταν αποδεκτή παραδοχή μεταξύ νευροεπιστήμονων ότι, μετά την αρχική αναδιοργάνωση των νευρικών κυκλωμάτων του εγκεφάλου σε πολύ πρώιμη παιδική ηλικία,η ανάπτυξη σταματάει. Το όργανο παραμένει σχεδόν το ίδιο για το υπόλοιπο της ζωής ενός ατόμου - εκτός από τη σταδιακή απώλεια των κυττάρων του εγκεφάλου. Η άποψη αυτή έχει αλλάξει. Οι επιστήμονες τώρα συνειδητοποιούν ότι ο εφηβικός εγκέφαλος υφίσταται το ίδιο είδος ριζοσπαστικών αλλαγών όπως συμβαίνει δηλαδή και με το υπόλοιπο σώμα. Γύρω από τους νευρώνες αναπτύσσεται μια λιπαρή μόνωση που αυξάνει τη ταχύτητα μετάδοσης εκατονταπλάσια. Και οι συνάψεις που συνδέουν τους νευρώνες αναπτύσσονται και επανέρχονται σε μια διαδικασία που θεωρείται κρίσιμη για την πνευματική ωριμότητα.
Μπορούν οι σκέψεις να μετακινήσουν αντικείμενα;
Ναι. Εταιρείες αναπτύσσουν υπολογιστικούς εγκεφάλους διεπαφής για τα άτομα με σοβαρές αναπηρίες που δεν έχουν καμία φυσική ικανότητα να ελέγξουν το περιβάλλον τους. Το όλο εγχείρημα βασίζεται στην ΗΕΓ (ηλεκτροεγκεφαλογράφημα) μηχανή που παίρνει τα εγκεφαλικά σήματα και ενεργοποιεί on-off διακόπτες. Για τα δεξιά σήματα του εγκεφάλου, τα άτομα που παρακολουθούν την οθόνη του υπολογιστή και προσπαθούν να μετακινήσουν ένα αντικείμενο σε αυτό, χρησιμοποιούν τη δύναμη της σκέψης και μόνο. Εάν πετύχουν, κινούν το αντικείμενο με τον επιθυμητό τρόπο, ο διακόπτης πέφτει- και ο ανεμιστήρας ή η τηλεόραση ανάβουν. Σε τελική ανάλυση, η τεχνική μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να σταλούν μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και να προσφερθούν ταχύτερα μέσα επικοινωνίας.
Υπάρχει το σημείο του Θεού στον εγκέφαλο;
Μερικοί επιστήμονες θεωρούν ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι προγραμματισμένος για τις θρησκευτικές εμπειρίες και αυτό εξηγεί γιατί η θρησκεία είναι ένα καθολικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό που υπάρχει ιστορικά σε όλους τους πολιτισμούς. Λένε ότι δεν υπάρχει μία αλλά πολλές περιοχές του εγκεφάλου που αποτελούν τα βιολογικά θεμέλια της θρησκευτικής πίστης. Σε μελέτη ερευνητών που διεξήχθη τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιήθηκε εξελιγμένος σαρωτής εγκεφάλου, προκειμένου να φανεί ότι τόσο άνθρωποι διαφορετικών θρησκειών και θρησκευτικών πεποιθήσεων, όσο και άθεοι, όλοι είχαν την τάση να χρησιμοποιούν τα ίδια ηλεκτρικά εγκεφαλικά κυκλώματα για να λύσουν ένα ηθικό δίλημμα – ενώ τα ίδια κυκλώματα χρησιμοποιούσαν θρησκευόμενα άτομα που ασχολούνταν με θεολογικά ζητήματα.
Οι πιο έξυπνοι άνθρωποι έχουν και μεγαλύτερο εγκέφαλο;
Οι εγκέφαλοι τείνουν να διαφέρουν ελάχιστα σε μέγεθος, αλλά υπάρχουν και εξαιρέσεις. Ο Jonathan Swift, συγγραφέας των Ταξιδιών του Gulliver, είχε έναν εγκέφαλο που ζύγιζε 2kg όταν πέθανε το 1754, ενώ ο εγκέφαλος του Ρώσου φυσιολόγου Ivan Pavlov, που ανακάλυψε το Παβλόβια απάντηση, ζυγίζε μόλις 1,5 kg. Δεν υπάρχει καμία σχέση μεταξύ του μεγέθους του εγκεφάλου και του πνεύματος, αφού σ’ αυτό μπορεί να εμπλέκονται άλλοι καθοριστικοί παράγοντες.
Στον εγκέφαλος του Αϊνστάιν, που αφαιρέθηκε μετά τον θάνατο, απουσίαζε ένα τμήμα από το αυλάκι που διατρέχει το τοιχωματικό λοβό. Η συγκεκριμένη περιοχή είναι αυτή που ασχολείται με τα μαθηματικά και τη λογική χωρικής και πιστεύεται πως η απουσία του τμήματος αυτού ουσιαστικά μπορεί να διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ των νευρώνων του συγκεκριμένου τομέα.. Αν όντως συνέβαινε κάτι τέτοιο, αυτό θα ήταν αρκετό για το εξαιρετικό του ταλέντο.
Μπορεί η μελέτη του εγκεφάλου να μας πει κάτι για το άτομο;
Ναι....
*Βλάβες σε μέρη του εγκεφάλου, όπως είναι ο μετωπικός λοβός έχει ως αποτέλεσμα την αλλοίωση της προσωπικότητας
* Τα άτομα με ιδιαίτερες ικανότητες παρουσιάζουν δραστηριότητα σε διάφορα μέρη του εγκεφάλου
• Το μυαλό μας είναι αυτό που μας διακρίνει ως ανθρώπινα όντα από τα μέλη του ζωικού κόσμου.
Όχι....
Το να είναι σε θέση να απαντήσει ναι ή όχι σε ερωτήσεις δεν είναι το ίδιο με πλήρη επίγνωση της απάντησης.
* Το να υπάρχει επίγνωση δεν είναι το ίδιο με τη βιογραφική ζωή με συναισθήματα, τις σκέψεις και τις αναμνήσεις.
* Η διαμόρφωση της ανθρώπινης προσωπικότητας είναι κάι περισσότερο από ένα απλό σύνολο νευρώνων και συνάψεων.
Πηγή: The Indepedent
http://tvxs.gr/node/51675
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου